انواع کلاس های هود لامینار
کلاس بندی هود لامینار
هود لامینار دستگاهی است که با ایجاد یک جریان هوای یکنواخت و آرام، محیطی عاری از آلودگی را برای انجام آزمایشات حساس فراهم می کند. این هود آزمایشگاهی بر اساس نوع و تعداد فیلتر، جهت جریان هوا و سطح حفاظتی که ارائه می‌دهد، به انواع کلاس های مختلفی تقسیم می شود.
کلاس بندی هود لامینار به ما کمک می کند تا هود مناسب برای هر نوع آزمایش را انتخاب کنیم و از ایمنی پرسنل و نمونه ها اطمینان حاصل کنیم. به طور کلی، هودهای لامینار به سه کلاس 1 و 2 و 3 تقسیم می شوند که هر کدام دارای ویژگی ها و کاربردهای خاص خود هستند.
هود لامینار کلاس 1
هود لامینار کلاس 1 ساده‌ترین نوع هودها هستند و عمدتاً برای محافظت از کاربر و محیط آزمایشگاه در برابر آلودگی های ناشی از نمونه طراحی شده اند. در این نوع هود، هوای آلوده از داخل هود به سمت بیرون کشیده می شود و از فیلتر HEPA عبور می کند تا قبل از تخلیه به محیط، ذرات آلوده آن گرفته شود. این هودها معمولاً برای کار با مواد با خطر آلودگی کم مناسب هستند و از نمونه محافظت نمی کنند.
- حفاظت: از کاربر و محیط آزمایشگاه در برابر آلودگی محافظت می‌کند.
- جریان هوا: هوای آلوده از داخل هود به سمت بیرون تخلیه می‌شود.
- کاربرد: برای کار با مواد با خطر آلودگی کم تا متوسط مناسب است.
هود لامینار کلاس 2
هودهای لامینار کلاس 2 از نظر حفاظت، سطح بالاتری نسبت به کلاس 1 دارند و هم از کاربر و محیط آزمایشگاه و هم از نمونه در برابر آلودگی محافظت می‌کنند. این نوع هودها به چهار زیر کلاس A1 و A2 و B1 و B2 تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی های خاصی دارند. به طور کلی، در این نوع هود آزمایشگاهی ، هوای فیلتر شده به صورت عمودی به سمت پایین جریان می‌یابد و از سطح کار عبور می‌کند تا از آلودگی نمونه جلوگیری کند.
- حفاظت: هم از کاربر، هم از نمونه و هم از محیط آزمایشگاه محافظت می‌کند.
- جریان هوا: بخشی از هوای آلوده به بیرون تخلیه می‌شود و بخشی به صورت فیلتر شده به داخل هود باز می‌گردد.
- انواع: کلاس 2 به چهار نوع A1 و A2 و B1 و B2 تقسیم می‌شود که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند.
- کاربرد: برای کار با طیف وسیعی از مواد از جمله مواد عفونی و سمی مناسب است.
هودهای لامینار کلاس 2 به چهار نوع اصلی تقسیم می‌شوند:
- نوع A1: بیشتر هوای آلوده را به بیرون تخلیه می کند و برای کار با مواد با خطر آلودگی متوسط مناسب است.
- نوع A2: ترکیبی از هوای تخلیه شده و هوای بازگشتی به داخل هود دارد و برای کار با طیف وسیعی از مواد مناسب است.
- نوع B1: تمام هوای آلوده را به بیرون تخلیه می کند و برای کار با مواد بسیار خطرناک و سمی مناسب است.
- نوع B2: مشابه نوع B1 است اما دارای ویژگی های ایمنی بیشتری است.
هود لامینار کلاس 3
هودهای لامینار کلاس 3 بالاترین سطح حفاظت را ارائه می‌دهند و برای کار با عوامل بیماریزای بسیار خطرناک و عفونی طراحی شده اند. این هودها کاملاً بسته و ایزوله هستند و تمام هوای ورودی و خروجی از فیلترهای HEPA عبور می کند. در این هودها، کاربر از طریق دستکش های لاستیکی و دریچه های مخصوص با مواد درون هود کار می کند.
- حفاظت: بالاترین سطح حفاظت را ارائه می دهد و از کاربر، نمونه و محیط آزمایشگاه به طور کامل محافظت می کند.
- جریان هوا: هوای داخل هود به طور کامل فیلتر شده و به بیرون تخلیه می شود.
- ساختار: یک محفظه کاملا بسته است که تنها از طریق دستکش ها قابل دسترسی است.
- کاربرد: برای کار با عوامل بیماربزای بسیار خطرناک و سمی استفاده می شود.
عوامل مؤثر در انتخاب هود لامینار
انتخاب صحیح کلاس هود لامینار با توجه به انواع کلاس های هود لامینار، یکی از تصمیمات حیاتی در تجهیز آزمایشگاه ها و مراکز تحقیقاتی است. این انتخاب مستقیماً بر روی ایمنی کاربر، کیفیت نتایج آزمایش ها و محافظت از محیط آزمایشگاه تأثیرگذار است. در زیر هر یک از عوامل موثر بر این انتخاب را به صورت مفصل توضیح می‌دهیم:
1. نوع ماده مورد آزمایش
نوع ماده ای که در هود لامینار با آن کار می کنید، یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده کلاس هود است. مواد شیمیایی سمی، مواد عفونی، رادیواکتیو یا مواد حساس به آلودگی، هر کدام نیاز به سطح حفاظت متفاوتی دارند. برای مثال، کار با مواد بسیار سمی نیازمند هودی با سیستم تخلیه قوی و فیلتراسیون پیشرفته است.
2. میزان خطر آلودگی
این عامل به احتمال آلودگی کاربر، نمونه و محیط آزمایشگاه اشاره دارد. اگر احتمال آلودگی کاربر به دلیل استنشاق ذرات بسیار زیاد باشد، هودی با جریان هوای یک طرفه و تخلیه به بیرون مناسب تر است. همچنین، اگر نمونه بسیار حساس به آلودگی باشد، هودی با فیلتراسیون بسیار دقیق مورد نیاز است.
3. حساسیت آزمایش
آزمایش هایی که به محیط کاملاً استریل نیاز دارند، مانند کشت سلول های بنیادی یا کار با ویروس ها، به هودی با فیلتراسیون بسیار دقیق و سرعت جریان هوای یکنواخت نیاز دارند. در مقابل، آزمایش هایی که حساسیت کمتری به آلودگی دارند، ممکن است به هود با مشخصات ساده‌تری نیاز داشته باشند.
4. سطح حفاظت مورد نیاز
هر کلاس هود لامینار، سطح حفاظت متفاوتی را برای کاربر، نمونه و محیط آزمایشگاه فراهم می کند. برای مثال، هود کلاس 3 بالاترین سطح حفاظت را ارائه می دهد و برای کار با عوامل بیماری زای بسیار خطرناک استفاده می شود.
5. مقررات و استانداردها
هر کشور و هر صنعت ممکن است مقررات ایمنی خاصی برای استفاده از هودهای لامینار داشته باشد. همچنین، استانداردهای بین‌المللی مانند EN 12469 برای طراحی و عملکرد هودهای لامینار وجود دارد. رعایت این مقررات و استانداردها الزامی است.
6. ابعاد و ظرفیت هود
ابعاد و ظرفیت هود باید با توجه به حجم کار و فضای آزمایشگاه انتخاب شود. هودی که خیلی کوچک باشد، ممکن است برای انجام آزمایش ها کافی نباشد و هودی که خیلی بزرگ باشد، فضای زیادی را اشغال می کند.
7. نوع فیلتر
فیلترهای HEPA و ULPA رایج‌ترین فیلترهای استفاده شده در هودهای لامینار هستند. فیلتر HEPA ذرات بزرگتر از 0.3 میکرون را به دام می‌اندازد، در حالی که فیلتر ULPA ذرات بسیار ریزتر را نیز فیلتر می‌کند. انتخاب نوع فیلتر هود آزمایشگاهی به میزان آلودگی و حساسیت آزمایش بستگی دارد.
8. سرعت جریان هوا
سرعت جریان هوا باید به گونه ای تنظیم شود که محیطی استریل و یکنواخت ایجاد کند. سرعت کم جریان هوا ممکن است باعث تجمع آلودگی شود و سرعت زیاد آن ممکن است باعث ایجاد اختلال در کار شود.
9. صدای تولید شده
هودهای لامینار با فن های قوی ممکن است صدای زیادی تولید کنند که در انتخاب باید به آن توجه شود. به خصوص در آزمایشگا ه‌هایی که کار آرام و بدون سروصدا مورد نیاز است، این عامل اهمیت بیشتری پیدا می کند.
10. قیمت
قیمت هودهای لامینار با توجه به کلاس، اندازه، ویژگی ها و برند متفاوت است. بودجه در دسترس نیز یکی از عوامل مهم در انتخاب هود لامینار است.
انتخاب کلاس مناسب هود لامینار نیازمند بررسی دقیق عوامل مختلف و مشورت با کارشناسان است. با انتخاب صحیح هود لامینار، می‌توان محیطی ایمن و کارآمد برای انجام آزمایش‌ها و تحقیقات فراهم کرد.
جمع بندی
هودهای لامینار دستگاه هایی هستند که با ایجاد یک جریان هوای یکنواخت و فیلتر شده، محیطی عاری از آلودگی را برای انجام آزمایشات فراهم می‌کنند. این هودها بر اساس سطح حفاظتی که ارائه می دهند به سه کلاس اصلی تقسیم می شوند: کلاس 1 و 2 و 3. کلاس 1 از کاربر و محیط در برابر آلودگی نمونه محافظت می‌کند. کلاس 2 هم از کاربر و محیط و هم از نمونه محافظت می‌کند و به چهار نوع A1 و A2 و B1 و B2 تقسیم می شود. کلاس 3 بالاترین سطح حفاظت را ارائه می دهد و برای مواد بسیار خطرناک استفاده می‌شود.
انتخاب کلاس مناسب هود به عوامل مختلفی از جمله نوع آزمایش، میزان خطر آلودگی، نوع عوامل بیماری‌زا و بودجه بستگی دارد. فیلتر HEPA، تعویض به موقع فیلتر، کالیبراسیون و رعایت نکات ایمنی از مهمترین عوامل در استفاده از هودهای لامینار هستند. به طور کلی، هودهای لامینار نقش بسیار مهمی در حفظ ایمنی پرسنل آزمایشگاه و اطمینان از صحت نتایج آزمایش ها دارند. با انتخاب و استفاده صحیح از این دستگاه ها می توان محیطی ایمن و کنترل شده برای انجام آزمایشات فراهم کرد.
آیا این نوشته برایتان مفید بود؟
