میز آزمایشگاهی: قلب تپنده هر آزمایشگاه
میز آزمایشگاهی چیست؟
میز آزمایشگاهی، به عنوان یکی از اجزای سکوبندی آزمایشگاهی ، نقش محوری در انجام آزمایشات و تحقیقات ایفا می‌کند. این میزها به عنوان سطوح کاری برای انجام آزمایشات، نگهداری مواد شیمیایی و تجهیزات آزمایشگاهی مورد استفاده قرار می‌گیرند. طراحی و ساخت میزهای آزمایشگاهی با توجه به نوع آزمایش‌ها، مواد شیمیایی مورد استفاده و شرایط محیطی آزمایشگاه انجام می‌شود.
میزهای آزمایشگاهی در انواع مختلفی طراحی و تولید می‌شوند که هر کدام کاربرد و ویژگی‌های خاص خود را دارند. از جمله این انواع می‌توان به میزهای سکوبندی یک طرفه، میزهای سکوبندی دو طرفه، میزهای جزیره، میزهای شستشو و میزهای ترازو اشاره کرد. انتخاب نوع مناسب میز آزمایشگاهی به عوامل مختلفی از جمله نوع آزمایشات، فضای آزمایشگاه و بودجه بستگی دارد.
انواع میز آزمایشگاهی
میز سکوبندی یک طرفه (کنار آزمایشگاهی)
میزهای سکوبندی یک طرفه، همانطور که از نامشان پیداست، معمولاً در امتداد دیوار قرار می‌گیرند و یک طرف آن‌ها قابل استفاده است. این نوع میزها ساده‌ترین و رایج‌ترین نوع میز آزمایشگاهی هستند. به دلیل ساختار ساده و قیمت مناسب، برای انجام آزمایشات روتین و ساده بسیار مناسب هستند. رویه این میزها معمولاً از مواد مقاوم در برابر مواد شیمیایی مانند سرامیک یا اپوکسی ساخته می‌شود. فریم میز نیز معمولا از جنس فلز می باشد. این میزها اغلب با کمدها یا کشوهایی برای نگهداری تجهیزات و مواد شیمیایی همراه هستند.
میز سکوبندی دو طرفه (وسط آزمایشگاهی)
میزهای سکوبندی دو طرفه یا میزهای جزیره در وسط آزمایشگاه قرار می‌گیرند و از دو طرف قابل دسترسی هستند. این نوع میزها برای آزمایشگاه‌هایی با فضای محدود بسیار مناسب هستند، زیرا امکان استفاده همزمان چندین نفر را فراهم می‌کنند. رویه این میزها معمولاً از مواد با کیفیت بالا مانند سرامیک یا استیل ضد زنگ ساخته می‌شود. زیرینه میز نیز معمولاً از جنس فلز است تا استحکام لازم را داشته باشد. این میزها اغلب دارای قفسه‌ها و کشوهایی برای نگهداری تجهیزات هستند.
میز شستشو
میزهای شستشو مجهز به سینک آزمایشگاهی و شیرآلات آزمایشگاهی هستند و برای شستشوی ظروف و تجهیزات آزمایشگاهی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این میزها معمولاً از جنس مواد مقاوم در برابر مواد شیمیایی و حرارت ساخته می‌شوند تا در برابر مواد شوینده و آب داغ مقاوم باشند. زیرینه میز نیز معمولاً از جنس فلز ضد زنگ است. این میزها اغلب دارای سیستم تخلیه آب و لوله کشی هستند.
میز ترازو
میزهای ترازو دارای سطح صاف و محکمی هستند و برای قرار دادن ترازو و انجام اندازه‌گیری‌های دقیق مورد استفاده قرار می‌گیرند. رویه این میزها معمولاً از جنس مواد ارتعاشی ساخته می‌شود تا از تأثیر لرزش بر روی دقت اندازه‌گیری جلوگیری کنند. زیرینه میز نیز معمولاً از جنس فلز است. این میزها اغلب دارای سطح تراز و پایه‌های قابل تنظیم هستند.
میز آنالیز
میزهای آنالیز معمولاً دارای کشوها، قفسه‌ها و فضایی برای قرار دادن دستگاه‌های آنالیز هستند. این میزها برای انجام آنالیزهای شیمیایی و بیولوژیکی مورد استفاده قرار می‌گیرند. رویه این میزها معمولاً از مواد مقاوم در برابر مواد شیمیایی و حرارت ساخته می‌شود. زیرینه میز نیز معمولاً از جنس فلز است. این میزها اغلب دارای سیستم برق‌رسانی و تجهیزات جانبی برای اتصال دستگاه‌های آنالیز هستند.
برای دریافت اطلاعات بیشتر مطالعه مطلب زیر پیشنهاد می گردد:
عوامل موثر در انتخاب نوع میز آزمایشگاهی:
انتخاب نوع میز آزمایشگاهی، یکی از تصمیمات مهم در تجهیز یک آزمایشگاه است. این تصمیم باید بر اساس عوامل مختلفی گرفته شود تا بهترین عملکرد، ایمنی و کارایی را برای آزمایشگاه فراهم کند. در زیر، هر یک از این عوامل را به تفصیل توضیح می‌دهیم:
نوع آزمایشات:
نوع آزمایشاتی که در آزمایشگاه انجام می‌شود، به طور مستقیم بر انتخاب نوع میز آزمایشگاهی تأثیر می‌گذارد. برای مثال، آزمایشگاه‌های شیمیایی به میزهایی با رویه مقاوم در برابر مواد شیمیایی خورنده مانند استیل یا سرامیک نیاز دارند. این مواد از خوردگی و آسیب دیدن میز جلوگیری کرده و ایمنی کاربر را تضمین می‌کنند. در مقابل، آزمایشگاه‌های بیولوژیکی به میزهایی با رویه صاف و ضدعفونی‌شونده برای جلوگیری از آلودگی نیاز دارند. این میزها معمولاً از موادی ساخته می‌شوند که به راحتی تمیز شده و استریل شوند.
فضای آزمایشگاه:
اندازه و چیدمان آزمایشگاه، نقش مهمی در انتخاب نوع و تعداد میزهای آزمایشگاهی دارد. میزهای آزمایشگاهی باید متناسب با فضای موجود در آزمایشگاه انتخاب شوند. اگر فضای آزمایشگاه محدود باشد، باید از میزهای جمع‌وجور و چندکاره استفاده شود. همچنین، چیدمان تجهیزات دیگر در آزمایشگاه بر نحوه قرارگیری میزها و نوع میزهایی که انتخاب می‌شوند، تاثیرگذار است. به عنوان مثال، اگر دستگاه‌های بزرگ و سنگینی در آزمایشگاه وجود داشته باشد، باید میزهایی انتخاب شوند که بتوانند وزن این دستگاه‌ها را تحمل کنند.
مواد شیمیایی مورد استفاده:
نوع و غلظت مواد شیمیایی مورد استفاده در آزمایشگاه، یکی از مهم‌ترین عوامل در انتخاب جنس رویه میز است. برای هر نوع ماده شیمیایی، رویه میز باید از جنسی انتخاب شود که در برابر آن ماده مقاوم باشد. به عنوان مثال، اگر از اسیدهای قوی استفاده می‌شود، رویه میز باید از جنس مواد مقاوم در برابر اسید مانند سرامیک یا اپوکسی باشد. غلظت مواد شیمیایی نیز بر انتخاب جنس رویه میز تأثیر می‌گذارد. هرچه غلظت مواد شیمیایی بیشتر باشد، رویه میز باید مقاوم‌تر باشد.
بودجه:
بودجه در دسترس، یکی از محدودیت‌های اصلی در انتخاب میز آزمایشگاهی است. قیمت انواع مختلف میزهای آزمایشگاهی متفاوت است. میزهای ساخته شده از مواد با کیفیت بالا و دارای تجهیزات جانبی، معمولاً قیمت بالاتری دارند. همچنین، هزینه‌های نصب و نگهداری میز نیز باید در نظر گرفته شود.
ایمنی:
ایمنی یکی از مهم‌ترین عوامل در انتخاب میز آزمایشگاهی است. زیرا در آزمایشگاه‌ها با مواد شیمیایی خطرناک و تجهیزات حساس سروکار داریم. میز آزمایشگاهی باید مقاوم در برابر آتش، ضربه و مواد شیمیایی باشد تا از بروز حوادث جلوگیری کند. همچنین، میز باید دارای تجهیزات ایمنی مانند شیرآلات و چشم شوی رومیزی باشد.
تجهیزات جانبی:
تجهیزات جانبی میز آزمایشگاهی، کارایی و عملکرد آن را افزایش می‌دهند. وجود سینک، شیرآلات، کشوها، قفسه‌ها و جعبه‌های نگهداری برای تجهیزات و مواد شیمیایی، نظم و ترتیب را در آزمایشگاه برقرار کرده و از اتلاف وقت جلوگیری می‌کند.
ارگونومی:
ارگونومی به معنای طراحی تجهیزات به گونه‌ای است که با بدن انسان سازگار باشد و از بروز مشکلات اسکلتی عضلانی جلوگیری کند. ارتفاع میز، طراحی میز و وجود فضای کافی برای حرکت دست و پا، از جمله عوامل مهم در ارگونومی میز آزمایشگاهی هستند.
مقاومت در برابر رطوبت و سهولت تمیز کردن:
رویه میز باید به راحتی تمیز شده و در برابر رطوبت مقاوم باشد تا از رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها جلوگیری کند.
طول عمر:
میز آزمایشگاهی باید از مواد با کیفیت و بادوام ساخته شده باشد تا در طولانی مدت قابل استفاده باشد و نیاز به تعویض مکرر نداشته باشد.
سازگاری با محیط زیست:
در انتخاب میز آزمایشگاهی، باید به مواد سازنده آن و تأثیر آن بر محیط زیست توجه شود. میزهایی که از مواد بازیافت شده یا قابل بازیافت ساخته شده‌اند، گزینه‌های بهتری هستند.
استانداردهای ایمنی:
میز آزمایشگاهی باید مطابق با استانداردهای ایمنی ملی و بین‌المللی باشد. این استانداردها شامل مواردی مانند مقاومت در برابر آتش، مقاومت در برابر ضربه و وجود تجهیزات ایمنی می‌شود.
با توجه به این عوامل، می‌توان بهترین نوع میز آزمایشگاهی را برای هر آزمایشگاه انتخاب کرد.
اجزای مختلف و مواد تشکیل دهنده میزهای آزمایشگاهی
انتخاب نوع و مواد تشکیل دهنده میز آزمایشگاهی به عوامل مختلفی از جمله نوع آزمایشات، مواد شیمیایی مورد استفاده و بودجه بستگی دارد. در این بخش، به بررسی اجزای مختلف و مواد تشکیل دهنده میزهای آزمایشگاهی می‌پردازیم:
اجزای اصلی میز آزمایشگاهی
رویه میز آزمایشگاهی
انتخاب رویه مناسب برای میز آزمایشگاهی، یکی از تصمیمات مهم در طراحی و تجهیز یک آزمایشگاه است. هر یک از رویه‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند و برای کاربردهای مختلف مناسب هستند. در زیر به طور خلاصه به توضیح هر یک از انواع رویه‌های رایج می‌پردازیم:
- سرامیک: سرامیک‌های صنعتی به دلیل مقاومت بسیار بالا در برابر مواد شیمیایی، حرارت و خراش، انتخابی ایده‌آل برای آزمایشگاه‌های شیمیایی هستند. سطح صاف و غیر متخلخل آن‌ها، تمیز کردن را آسان کرده و از نفوذ آلودگی جلوگیری می‌کند. با این حال، قیمت بالا، وزن زیاد و نصب پیچیده از معایب آن‌هاست.
- سنگ گرانیت: گرانیت طبیعی به دلیل زیبایی، مقاومت در برابر حرارت و خراش، محبوبیت زیادی دارد. اما وزن زیاد، امکان وجود درز و شکاف و نفوذپذیری جزئی در برابر برخی مواد شیمیایی از معایب آن است.
- اپوکسی رزین: رویه‌های اپوکسی رزین، یکپارچه و بدون درز هستند و مقاومت خوبی در برابر مواد شیمیایی و حرارت دارند. قابلیت ترمیم و سطح صاف و یکدست از مزایای آن‌هاست. با این حال، حساسیت به اشعه UV و هزینه بالا از معایبشان محسوب می‌شود.
- استیل: استیل ضد زنگ به دلیل مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی، قابلیت ضدعفونی و ظاهر مدرن، انتخابی ایده‌آل برای آزمایشگاه‌های دارویی و غذایی است. اما هزینه بالا، ایجاد لکه و اثر انگشت و سر و صدای زیاد هنگام برخورد اجسام، از معایب آن است.
- HPL (فنولیک رزین): HPL ترکیبی از لایه‌های کاغذی و رزین فنولیک است که مقاومت خوبی در برابر مواد شیمیایی و حرارت دارد. قیمت مناسب، تنوع رنگ و طرح و نصب آسان از مزایای آن است. اما مقاومت آن نسبت به سرامیک و سنگ گرانیت کمتر است.
- MDF با روکش HPL: ترکیبی از تخته فیبر با چگالی متوسط و روکش HPL است. قیمت مناسب، تنوع رنگ و طرح و امکان ایجاد طرح‌های سفارشی از مزایای آن است. اما مقاومت آن در برابر رطوبت و مواد شیمیایی کمتر از HPL خالص است.
- کورین: کورین ترکیبی از رزین اکریلیک و پودر معدنی است که قابلیت ترمیم و شکل‌پذیری بالایی دارد. ظاهر زیبا و یکپارچه از مزایای آن است. اما قیمت بالا از معایب آن محسوب می‌شود.
- سنگ کوارتز مهندسی شده: سنگ کوارتز مهندسی شده ترکیبی از کوارتز طبیعی و رزین است که مقاومت بسیار بالا و ظاهر زیبایی دارد. اما قیمت آن نسبت به سایر گزینه‌ها بالاتر است.
- فنیل فرمالدئید: فنیل فرمالدئید یک رزین مصنوعی با مقاومت بسیار بالا در برابر حرارت و مواد شیمیایی است. اما به دلیل مسائل زیست محیطی، استفاده از آن محدود شده است.
- شیشه: شیشه برای آزمایشگاه‌های میکروبیولوژی و برخی کاربردهای خاص استفاده می‌شود. اما شکنندگی آن یک محدودیت بزرگ است.
- پلی پروپیلن: پلی پروپیلن مقاومت بسیار خوبی در برابر اسیدها و بازهای قوی دارد. اما مقاومت آن در برابر حرارت و خراش کمتر است.
انتخاب نهایی بستگی به عوامل متعددی از جمله نوع آزمایش‌ها، بودجه، شرایط محیطی، و اولویت‌های شما دارد. بهتر است قبل از تصمیم‌گیری، با یک متخصص مشورت کنید.
فریم میز:
فریم یا اسکلت میز آزمایشگاهی، همانند ستون فقرات انسان، نقش بسیار مهمی در استحکام و پایداری میز ایفا می‌کند. این بخش، پایه اصلی میز را تشکیل داده و تمامی اجزای دیگر مانند رویه، کابینت‌ها و تجهیزات جانبی بر روی آن سوار می‌شوند.
انواع فریم میز آزمایشگاهی:
فریم‌های میز آزمایشگاهی معمولاً از جنس فلز، به ویژه فولاد گالوانیزه یا استیل ساخته می‌شوند. این مواد به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی، زنگ‌زدگی و مواد شیمیایی، انتخاب مناسبی برای محیط آزمایشگاهی هستند. انواع مختلف فریم عبارتند از:
- فریم C شکل: این نوع فریم از دو پروفیل عمودی و یک پروفیل افقی تشکیل شده است که به شکل حرف C انگلیسی است. فریم C شکل به دلیل سادگی ساخت و نصب، از محبوبیت بالایی برخوردار است.
- فریم H شکل: این فریم از دو پروفیل عمودی و دو پروفیل افقی تشکیل شده است که به شکل حرف H انگلیسی است. فریم H شکل نسبت به فریم C شکل استحکام بیشتری دارد و برای میزهای با بارگذاری بیشتر مناسب است.
اجزای جانبی میز آزمایشگاهی
علاوه بر رویه و فریم که ستون فقرات میز آزمایشگاهی را تشکیل می‌دهند، اجزای دیگری نیز برای تکمیل عملکرد و ایمنی این میزها ضروری هستند. این اجزا شامل کابینت‌ها و کشوها برای نگهداری مواد و تجهیزات، سینک برای شستشو، شیرآلات آزمایشگاهی برای تامین آب، تجهیزات جانبی مانند سوکت‌های برق، گاز و خلاء هستند. کابینت‌ها و کشوها با طراحی‌های مختلف و جنس‌های متنوع، امکان سازماندهی و دسترسی آسان به مواد و تجهیزات را فراهم می‌کنند. سینک‌ها معمولاً از جنس مواد مقاوم در برابر مواد شیمیایی ساخته شده و برای شستشوی ظروف و تجهیزات آزمایشگاهی مورد استفاده قرار می‌گیرند. شیرآلات آزمایشگاهی نیز با طراحی‌های خاص برای کاربری‌های آزمایشگاهی تولید می‌شوند. تجهیزات جانبی مانند سوکت‌های برق، گاز و خلاء نیز بسته به نوع آزمایش‌ها و تجهیزات مورد استفاده در آزمایشگاه، بر روی میز آزمایشگاهی نصب می‌شوند.
به طور خلاصه، اجزای جانبی میز آزمایشگاهی شامل موارد زیر هستند:
- کابینت‌ها و کشوها: برای نگهداری مواد و تجهیزات
- سینک: برای شستشو
- شیرآلات آزمایشگاهی: برای تامین آب
- تجهیزات جانبی: سوکت‌های برق، گاز، خلاء و …
این اجزا به همراه رویه و فریم، یک مجموعه کامل و کاربردی را برای انجام آزمایش‌های مختلف فراهم می‌کنند.
قیمت و خرید میز آزمایشگاهی
قیمت میز آزمایشگاهی به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به جنس مواد استفاده شده، ابعاد، تجهیزات جانبی، برند تولیدکننده و میزان سفارشی‌سازی آن اشاره کرد. میزهای آزمایشگاهی با جنس رویه‌های مختلفی مانند سرامیک، اپوکسی و استیل ضد زنگ تولید می‌شوند که هر کدام قیمت متفاوتی دارند. همچنین، تجهیزات جانبی مانند سینک، شیرآلات و قفسه‌ها نیز بر قیمت نهایی تأثیرگذار هستند.
برای خرید میز آزمایشگاهی مناسب، ابتدا باید نیازهای آزمایشگاه خود را به دقت مشخص کرده و سپس با توجه به بودجه، جنس مواد، ابعاد و تجهیزات مورد نیاز، گزینه‌های مختلف را مقایسه کنید. بهتر است از تولیدکنندگان معتبر خرید کنید تا از کیفیت و دوام محصول اطمینان حاصل کنید. همچنین، قبل از خرید، از گارانتی و خدمات پس از فروش محصول نیز اطمینان حاصل کنید.
آیا این نوشته برایتان مفید بود؟
