کابینت آزمایشگاهی، انواع مختلف و ویژگی ها

کابینت آزمایشگاهی چیست؟

کابینت آزمایشگاهی یکی از اجزای سکوبندی آزمایشگاه است که برای نگهداری ایمن و سازماندهی شده مواد شیمیایی، تجهیزات و ظروف آزمایشگاهی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کابینت‌ها معمولاً از مواد مقاوم در برابر مواد شیمیایی، حرارت و رطوبت ساخته می‌شوند تا از آسیب دیدن محتویات داخل آن‌ها جلوگیری کنند. طراحی کابینت‌ های آزمایشگاهی به گونه‌ای است که دسترسی آسان به مواد و تجهیزات را فراهم کرده و در عین حال از بروز هرگونه حادثه احتمالی جلوگیری کند.

کابینت‌ های آزمایشگاهی در انواع مختلفی مانند دیواری، زمینی، زیر سینک و مخصوص مواد شیمیایی خطرناک تولید می‌شوند. هر نوع کابینت با توجه به کاربرد و نوع موادی که در آن نگهداری می‌شود، دارای ویژگی‌های خاصی است. به عنوان مثال، کابینت‌ های مخصوص مواد شیمیایی خطرناک دارای سیستم تهویه و قفل‌های ایمنی هستند تا از نشت مواد و ایجاد خطر برای پرسنل آزمایشگاه جلوگیری کنند. انتخاب نوع مناسب کابینت آزمایشگاهی به عوامل مختلفی مانند نوع آزمایشگاه، حجم کار و نوع مواد شیمیایی مورد استفاده بستگی دارد.

انواع کابینت های آزمایشگاهی

این کابینت ها با طراحی خاص و مواد مقاوم، محیطی امن و کارآمد را برای انجام آزمایشات فراهم می کنند. انواع مختلفی از کابینت های آزمایشگاهی وجود دارد که هر کدام برای کاربرد خاصی طراحی شده اند. در ادامه به بررسی انواع مختلف این کابینت ها خواهیم پرداخت:

1. کابینت دیواری (Wall Cabinet)

کابینت دیواری آزمایشگاهی یا کابین هوایی، یکی از اجزای مهم و کاربردی در تجهیز آزمایشگاه‌ها است. این کابینت‌ها در قسمت بالای میز آزمایشگاهی نصب می‌شوند و به منظور استفاده بهینه از فضا و نگهداری نمونه‌ها، مواد شیمیایی بی خطر، مدارک آزمایشگاهی و دستگاه‌های کوچک مورد استفاده قرار می‌گیرند.

از دیگر کاربردهای کابینت دیواری آزمایشگاهی می‌توان به نگهداری ظروف آزمایشگاهی و سایر تجهیزات آزمایشگاهی اشاره کرد. با استفاده از این کابینت‌ها، فضای روی میز آزمایشگاهی آزاد شده و دسترسی به تجهیزات آسان‌تر می‌شود. همچنین، این کابینت‌ها به ایجاد محیطی مرتب و منظم در آزمایشگاه کمک می‌کنند.

کابینت های دیواری بر اساس نوع درب به انواع زیر تقسیم بندی می شوند:

• درب‌های MDF: این نوع درب‌ها معمولاً ساده‌تر هستند و برای کابینت‌هایی که نیازی به نمایش محتویات داخل خود ندارند، مناسب هستند.
• درب‌های شیشه‌ای: این نوع درب‌ها به شما امکان می‌دهند تا به راحتی محتویات داخل کابینت را مشاهده کنید.
• درب‌های روکش دار: این نوع درب‌ها با روکشی از جنس PVC یا سایر مواد مقاوم پوشیده شده‌اند و مقاومت بیشتری در برابر مواد شیمیایی دارند.

2. کابینت زمینی (Base Cabinet)

کابینت های زمینی، پایه اصلی هر آزمایشگاه هستند. این کابینت ها معمولاً از جنس استیل یا مواد مقاوم در برابر مواد شیمیایی ساخته می شوند و برای نگهداری مواد شیمیایی، تجهیزات سنگین و ظروف آزمایشگاهی بزرگ استفاده می شوند. برخی از کابینت های زمینی دارای سینک آزمایشگاهی، شیرآلات آزمایشگاهی و قفسه های قابل تنظیم هستند.

همچنین، این کابینت‌ها می‌توانند به عنوان یک سطح کار اضافی برای انجام آزمایش‌ها نیز مورد استفاده قرار گیرند. کابینت‌ های زمینی آزمایشگاهی به دلیل دسترسی آسان و مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی و رطوبت، بسیار مورد توجه قرار گرفته‌اند.

کابینت های آزمایشگاهی بر اساس طراحی و کاربری به انواع مختلف تقسیم می شوند که عبارتند از:

بر اساس کاربری:

• کابینت زمینی با سینک: این نوع کابینت‌ها دارای سینک یک یا دو لگن هستند و برای شستشوی ظروف و تجهیزات آزمایشگاهی استفاده می‌شوند.
• کابینت زمینی با کشو: این کابینت‌ها دارای کشوهایی با ابعاد مختلف هستند و برای نگهداری ظروف کوچک، ابزارآلات و مواد شیمیایی استفاده می‌شوند.
• کابینت زمینی با قفسه: این کابینت‌ها دارای قفسه‌های ثابت یا قابل تنظیم هستند و برای نگهداری مواد شیمیایی، تجهیزات بزرگ و ظروف آزمایشگاهی استفاده می‌شوند.
• کابینت زمینی چند منظوره: این کابینت‌ها ترکیبی از کشو، قفسه و سینک هستند و برای نگهداری انواع مختلف مواد و تجهیزات استفاده می‌شوند.

بر اساس طراحی:

• کابینت زمینی با پایه ثابت: این کابینت‌ها دارای پایه‌های ثابت هستند و به طور معمول به دیوار پیچ می‌شوند.
• کابینت زمینی متحرک: این کابینت‌ها دارای پایه‌های چرخدار هستند و به راحتی قابل جابجایی هستند.
• کابینت زمینی معلق: این کابینت‌ها بدون پایه هستند و به دیوار یا سقف متصل می‌شوند.

3. کابینت زیر سینک (Under Sink Cabinet)

کابینت زیر سینک برای نگهداری مواد شوینده، دستکش، زباله و سایر تجهیزات جانبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کابینت‌ها معمولاً زیر سینک آزمایشگاهی نصب می‌شوند و به دلیل دسترسی آسان و جلوگیری از اشغال فضای روی میز، بسیار کاربردی هستند. ویژگی‌های یک کابینت زیر سینک خوب شامل جنس مقاوم در برابر مواد شیمیایی، رطوبت و حرارت (مانند استیل، PVC، MDF با روکش مقاوم)، طراحی مناسب با قفسه‌های قابل تنظیم و کشو، سیستم تخلیه مناسب برای جلوگیری از جمع شدن آب و فضای کافی برای قرار دادن سطل زباله است.

کابینت زیر سینک نقش مهمی در حفظ نظم و بهداشت آزمایشگاه دارد. با استفاده از این کابینت‌ها، مواد و تجهیزات آزمایشگاهی به صورت منظم و مرتب نگهداری می‌شوند و از بروز هرگونه آلودگی و خطرات احتمالی جلوگیری می‌شود. همچنین، دسترسی آسان به مواد شوینده و تجهیزات ایمنی در مواقع اضطراری، اهمیت این کابینت‌ها را دوچندان می‌کند. با این حال، در انتخاب کابینت زیر سینک باید به جنس، اندازه، عمق و ارتفاع آن توجه کرد تا بتوان بهترین گزینه را برای آزمایشگاه خود انتخاب کرد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر مطالعه مطلب زیر پیشنهاد می گردد:

• سکوبندی آزمایشگاهی، انواع و اجزای آن

جنس کابینت‌های آزمایشگاهی: انتخابی حیاتی برای دوام و ایمنی

انتخاب جنس مناسب برای کابینت‌های آزمایشگاهی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، زیرا این کابینت‌ها در معرض تماس مستقیم با مواد شیمیایی، حرارت و رطوبت قرار دارند. بنابراین، جنس کابینت باید مقاومت بالایی در برابر این عوامل داشته باشد و در عین حال، تمیز کردن و ضدعفونی کردن آن نیز آسان باشد.

ام دی اف (MDF) با روکش مقاوم

متداول‌ترین نوع کابینت آزمایشگاهی است. MDF (فیبر با چگالی متوسط) به دلیل مقاومت بالا در برابر رطوبت، وزن سبک و قابلیت شکل‌دهی آسان، انتخاب مناسبی است. روکش‌هایی مانند ملامین یا فرمیکا نیز به این کابینت‌ها مقاومت در برابر سایش، حرارت و مواد شیمیایی ملایم را می‌دهند. مزایای این نوع کابینت شامل قیمت مناسب، تنوع رنگ و طرح، نصب آسان است. اما مقاومت پایین‌تر در برابر مواد شیمیایی قوی و حرارت بالا نسبت به برخی مواد دیگر، از معایب آن محسوب می‌شود.

استیل ضد زنگ

از مقاوم‌ترین و بهداشتی‌ترین مواد برای ساخت کابینت آزمایشگاهی است. استیل ضد زنگ در برابر خوردگی، زنگ‌زدگی، حرارت و مواد شیمیایی بسیار مقاوم است. مزایای این نوع کابینت شامل دوام بالا، بهداشتی بودن، مقاومت در برابر مواد شیمیایی قوی، قابلیت استریل شدن است. اما قیمت بالاتر نسبت به MDF، وزن بیشتر، تنوع رنگ و طرح محدودتر، از معایب آن محسوب می‌شود.

پی وی سی (PVC)

PVC (پلی وینیل کلراید) نیز مقاومت خوبی در برابر مواد شیمیایی و رطوبت دارد. این ماده سبک وزن و قابل شکل‌دهی است. مزایای این نوع کابینت شامل مقاومت در برابر مواد شیمیایی، وزن سبک، قابلیت جوشکاری، تنوع رنگ است. اما مقاومت پایین‌تر نسبت به استیل، حساسیت به حرارت بالا، از معایب آن محسوب می‌شود.

اچ پی ال (HPL)

HPL (لامینت فشار بالا) یک ماده کامپوزیتی است که از لایه‌های کاغذی و رزین‌های فنولیک تشکیل شده است. این ماده بسیار مقاوم در برابر سایش، حرارت، رطوبت و مواد شیمیایی است. مزایای این نوع کابینت شامل مقاومت بالا، ظاهر زیبا، تنوع رنگ و طرح، بهداشتی بودن است. اما قیمت بالاتر نسبت به MDF، از معایب آن محسوب می‌شود.

ویژگی های مهم کابینت های آزمایشگاهی

این کابینت‌ها باید دارای ویژگی‌های خاصی باشند تا بتوانند در شرایط سخت آزمایشگاهی به خوبی عمل کنند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های کابینت‌ های آزمایشگاهی اشاره می‌کنیم:

• مقاومت در برابر مواد شیمیایی: کابینت های آزمایشگاهی باید در برابر انواع مختلف مواد شیمیایی، اسیدها، بازها و حلال ها مقاوم باشند.
• مقاومت در برابر حرارت: برخی از کابینت ها باید بتوانند در برابر حرارت بالا مقاومت کنند، به خصوص کابینت هایی که برای نگهداری مواد قابل اشتعال استفاده می شوند.
• جنس با کیفیت: کابینت های آزمایشگاهی معمولاً از جنس استیل، MDF مقاوم در برابر رطوبت یا PVC ساخته می شوند.
• طراحی ارگونومیک: طراحی کابینت ها باید به گونه ای باشد که دسترسی به مواد و تجهیزات به راحتی امکان پذیر باشد.
• قابلیت تنظیم: بسیاری از کابینت ها دارای قفسه های قابل تنظیم هستند تا بتوان آنها را با توجه به نیازهای مختلف تنظیم کرد.
• سیستم تهویه: برخی از کابینت ها دارای سیستم تهویه هستند تا از تجمع بخارات مضر جلوگیری کنند.

کاربردهای کابینت‌های آزمایشگاهی

کابینت‌های آزمایشگاهی، چه دیواری و چه زمینی، نقش بسیار مهمی در سازماندهی و بهبود عملکرد یک آزمایشگاه ایفا می‌کنند. این کابینت‌ها به دلیل ساختار مقاوم و طراحی خاص، برای نگهداری انواع مختلف مواد، تجهیزات و نمونه‌ها در محیط‌های آزمایشگاهی بسیار مناسب هستند.

در زیر به برخی از مهم‌ترین کاربردهای کابینت‌های آزمایشگاهی اشاره می‌کنیم:

• نگهداری مواد شیمیایی: برای نگهداری ایمن و سازماندهی شده مواد شیمیایی مختلف، از جمله اسیدها، بازها، حلال‌ها و معرف‌ها استفاده می‌شوند.
• نگهداری ظروف آزمایشگاهی: ارلن، بشر، لوله آزمایش، پیپت و سایر ظروف آزمایشگاهی را می‌توان در کابینت‌ها به صورت مرتب قرار داد تا به راحتی در دسترس باشند.
• نگهداری تجهیزات آزمایشگاهی: بسیاری از تجهیزات آزمایشگاهی مانند ترازو، pH متر، سانتریفیوژ آزمایشگاهی و دستگاه‌های کوچک دیگر را می‌توان در کابینت‌ها قرار داد تا از آسیب و آلودگی محافظت شوند.
• نگهداری نمونه‌ها: نمونه‌های آزمایشگاهی را می‌توان در قفسه‌ها و کشوهای کابینت‌ها به صورت ایمن نگهداری کرد.
• ایجاد فضای کار مرتب و منظم: به ایجاد یک محیط کار مرتب و منظم کمک می‌کنند و دسترسی به تجهیزات و مواد را آسان‌تر می‌سازند.
• جلوگیری از آلودگی: با قرار دادن مواد و تجهیزات در کابینت‌های مخصوص، از آلودگی متقابل آن‌ها جلوگیری می‌شود.
• ایمنی: با طراحی مناسب، ایمنی کار در آزمایشگاه را افزایش می‌دهند.
• محافظت از تجهیزات: کابینت‌ها از تجهیزات در برابر گرد و غبار، رطوبت و آسیب‌های فیزیکی محافظت می‌کنند.
• بهینه سازی فضا: با استفاده از کابینت‌های دیواری و زمینی، می‌توان از فضای آزمایشگاه به بهترین شکل استفاده کرد.

استانداردهای ایمنی برای کابینت‌های آزمایشگاهی

کابینت‌های آزمایشگاهی به عنوان یکی از اجزای اصلی هر آزمایشگاه، نقش مهمی در نگهداری مواد شیمیایی، تجهیزات و نمونه‌ها ایفا می‌کنند. از این رو، رعایت استانداردهای ایمنی در طراحی و ساخت این کابینت‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است.

مواد سازنده کابینت‌های آزمایشگاهی باید در برابر طیف وسیعی از مواد شیمیایی، اسیدها، بازها و حلال‌ها مقاوم باشند. همچنین، باید در برابر حرارت و رطوبت نیز مقاومت نشان دهند. رویه کابینت باید صاف، یکدست و مقاوم در برابر خراش باشد تا به راحتی تمیز شود. لبه‌های کابینت نیز باید گرد باشند تا از ایجاد بریدگی جلوگیری شود.

طراحی و ساخت کابینت‌های آزمایشگاهی نیز باید با رعایت استانداردهای ایمنی انجام شود. برای مثال، کابینت‌هایی که برای نگهداری مواد خطرناک استفاده می‌شوند، باید دارای قفل ایمنی باشند. همچنین، برای کابینت‌هایی که مواد شیمیایی فرار در آن‌ها نگهداری می‌شود، وجود سیستم تهویه مناسب ضروری است. کابینت‌ها باید در مکان مناسب و به دور از منابع حرارتی و مکان‌های پرتردد قرار گیرند.

نگهداری و تعمیر کابینت‌های آزمایشگاهی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. کابینت‌ها باید به طور مرتب تمیز و ضدعفونی شوند و به صورت دوره‌ای مورد بازرسی قرار گیرند تا از وجود هرگونه آسیب یا نقص اطمینان حاصل شود.

استانداردهای جهانی مختلفی برای کابینت‌های آزمایشگاهی وجود دارد. برای مثال، استاندارد EN 14470 به طور خاص به کابینت‌های ایمنی برای نگهداری مواد قابل اشتعال می‌پردازد. سازمان بین‌المللی استانداردسازی (ISO) نیز استانداردهای مختلفی را برای تجهیزات آزمایشگاهی، از جمله کابینت‌ها، تدوین کرده است.

نکات مهم دیگری که باید در هنگام انتخاب و استفاده از کابینت‌های آزمایشگاهی به آن‌ها توجه کرد عبارتند از: برچسب‌گذاری مواد شیمیایی، جداسازی مواد ناسازگار، آموزش پرسنل و استفاده از تجهیزات ایمنی فردی.

در نهایت، رعایت استانداردهای ایمنی در استفاده از کابینت‌های آزمایشگاهی، نقش مهمی در جلوگیری از حوادث و حفظ سلامت پرسنل آزمایشگاه دارد. بنابراین، توصیه می‌شود در هنگام خرید و استفاده از این کابینت‌ها، به استانداردهای ایمنی توجه ویژه شود.

انتخاب کابینت آزمایشگاهی مناسب

کابینت آزمایشگاهی نه تنها باید ظاهری زیبا داشته باشند، بلکه باید از نظر ایمنی، کارایی و دوام نیز در سطح بالایی قرار بگیرند. در ادامه به بررسی عوامل مهم در انتخاب کابینت آزمایشگاهی مناسب خواهیم پرداخت.

عوامل موثر در انتخاب کابینت آزمایشگاهی بسیار متنوع هستند. جنس کابینت، یکی از مهم‌ترین عوامل است. مواد رایجی که در ساخت کابینت‌های آزمایشگاهی استفاده می‌شوند، عبارتند از: استیل ضد زنگ، MDF با روکش مقاوم، PVC و HPL. هر کدام از این مواد، مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب مناسب‌ترین جنس به نوع مواد شیمیایی که در آزمایشگاه استفاده می‌شود و شرایط محیطی بستگی دارد.

علاوه بر جنس، ابعاد و اندازه کابینت، تعداد طبقات و کشوها، نوع یراق‌آلات و ویژگی‌های اضافی مانند نورپردازی یا قفل نیز بر قیمت و کارایی کابینت تاثیرگذار هستند. همچنین، بودجه در نظر گرفته شده برای خرید کابینت، محدوده انتخاب شما را مشخص می‌کند.

نکات مهم در انتخاب کابینت آزمایشگاهی عبارتند از: ایمنی، کارایی، دوام، نظافت آسان و ظاهر. کابینت باید از مواد مقاوم در برابر مواد شیمیایی و حرارت ساخته شده باشد و دارای قفل ایمنی برای نگهداری مواد خطرناک باشد. همچنین، باید به گونه‌ای طراحی شده باشد که دسترسی به تجهیزات و مواد را آسان کند و به راحتی قابل تمیز کردن باشد.

در نهایت، انتخاب کابینت آزمایشگاهی مناسب، به عوامل مختلفی بستگی دارد و نیاز به بررسی دقیق دارد. با توجه به اهمیت این انتخاب در عملکرد و ایمنی آزمایشگاه، توصیه می‌شود با دقت و با کمک کارشناسان متخصص، بهترین گزینه را انتخاب کنید.

قیمت و خرید کابینت ازمایشگاهی

قیمت کابینت آزمایشگاهی به عوامل مختلفی بستگی دارد. جنس کابینت (استیل، MDF، PVC، HPL)، ابعاد و اندازه، تعداد طبقات و کشوها، نوع یراق‌آلات، ویژگی‌های اضافی مانند نورپردازی یا قفل، و شرکت سازنده همه بر قیمت نهایی تأثیرگذارند. همچنین، نوع آزمایشگاه (پزشکی، شیمی، فیزیک)، میزان استفاده از کابینت و بودجه در نظر گرفته شده نیز در تعیین قیمت نقش دارند.

برای خرید کابینت آزمایشگاهی مناسب ابتدا نیازهای خود را مشخص کنید. سپس با شرکت رسا تجهیز راد تماس بگیرید و از آن‌ها قیمت و مشخصات فنی محصولات خود را بخواهید. قبل از خرید، حتما از نمونه کارهای ما بازدید کنید و کیفیت محصولات را بررسی نمایید. قیمت‌های ما را با دیگران مقایسه کرده و گارانتی و خدمات پس از فروش را نیز در نظر بگیرید.

توجه: قیمت کابینت آزمایشگاهی به طور مداوم در حال تغییر است و عوامل مختلفی بر آن تأثیر می‌گذارند. بنابراین، برای اطلاع از قیمت دقیق و به روز، بهتر است با شرکت‌های تولیدکننده یا فروشندگان تجهیزات آزمایشگاهی تماس بگیرید.