سکوبندی آزمایشگاهی

سکوبندی آزمایشگاهی چیست؟

سکوبندی آزمایشگاهی، به مجموعه‌ای از سطوح کاری، کابینت‌ها، قفسه‌ها و تجهیزات جانبی گفته می‌شود که در یک آزمایشگاه برای انجام آزمایش‌ها و نگهداری مواد و تجهیزات مورد استفاده قرار می‌گیرند. این سکوها به عنوان ستون فقرات آزمایشگاه عمل کرده و محیطی امن، کارآمد و سازماندهی شده را برای انجام تحقیقات و آزمایش‌ها فراهم می‌کنند. سکوبندی آزمایشگاهی نه تنها به عنوان یک سطح کار برای انجام آزمایش‌ها عمل می‌کند، بلکه به عنوان یک عنصر کلیدی در ایمنی، کارایی و سازماندهی آزمایشگاه نیز محسوب می‌شود.

طراحی و اجرای صحیح سکوی آزمایشگاهی، با توجه به نوع آزمایش‌هایی که انجام می‌شوند، ابعاد آزمایشگاه، مواد شیمیایی مورد استفاده و حجم کار، از اهمیت بالایی برخوردار است. انتخاب مواد مناسب، طراحی ارگونومیک، توزیع مناسب تجهیزات، ایمنی برق و تهویه مناسب از جمله نکات مهمی هستند که در طراحی و اجرای سکوبندی آزمایشگاهی باید در نظر گرفته شوند. با استفاده از سکوبندی مناسب، می‌توان محیطی ایمن و کارآمد برای انجام آزمایش‌ها فراهم کرد و از بروز حوادث و آسیب‌های احتمالی جلوگیری نمود.

انواع سکوبندی آزمایشگاهی

اجزای سکوبندی آزمایشگاهی به عنوان میز کار، محل نگهداری مواد شیمیایی و تجهیزات و فضایی برای انجام آزمایش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. انتخاب نوع مناسب سکوبندی به عوامل مختلفی از جمله نوع آزمایشات، ابعاد فضا، تعداد کاربران و بودجه بستگی دارد. به همین دلیل سکوبندی را بر اساس ساختار، کاربرد و نحوه استفاده دسته بندی می نمایند که در ادامه آورده شده است:

انواع سکوبندی بر اساس شکل و نحوه استفاده

انواع مختلفی از سکوبندی بر اساس شکل و نحوه استفاده وجود دارد که هر کدام برای کاربرد خاصی طراحی شده‌اند. انتخاب سکوبندی مناسب با توجه به نوع فعالیت‌های آزمایشگاهی، فضای موجود و نیازهای کاربر، از اهمیت بالایی برخوردار است. در این بخش به بررسی انواع سکوبندی بر اساس شکل و نحوه استفاده می‌پردازیم و ویژگی‌های هر کدام را شرح می‌دهیم:

سکوبندی یک طرفه آزمایشگاهی

سکوبندی یک طرفه (میز کنار آزمایشگاهی)، یکی از اجزای اصلی هر آزمایشگاه است که به عنوان سطح کاری برای انجام آزمایش‌ها و نگهداری تجهیزات آزمایشگاهی استفاده می‌شود. این نوع سکوبندی به صورت یک ردیف در طول دیوار قرار می‌گیرد و معمولاً شامل کابینت‌ های آزمایشگاهی، کشوها، سینک آزمایشگاهی و سایر تجهیزات جانبی است. مبزبندی یک طرفه به دلیل طراحی ساده و کارآمد، دسترسی آسان به تجهیزات و امکان سفارشی‌سازی برای انواع مختلف آزمایشگاه‌ها، بسیار پرکاربرد است. این نوع سکوبندی معمولاً در آزمایشگاه‌هایی با فضای محدود یا آزمایشگاه‌هایی که نیاز به یک سطح کاری طولانی دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سکوبندی دو طرفه آزمایشگاهی

سکوبندی دو طرفه (میز وسط آزمایشگاهی)، نوع دیگری از سکوبندی است که در آزمایشگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع سکوبندی برخلاف نوع یک طرفه، از دو طرف قابل استفاده است و معمولاً در وسط فضای آزمایشگاه قرار می‌گیرد. سکوبندی دو طرفه به دلیل طراحی جزیره‌ای خود، فضای کاری بیشتری را برای کاربران فراهم می‌کند و امکان دسترسی از هر دو طرف به تجهیزات و مواد را فراهم می‌آورد. همچنین، این نوع مبزبندی به دلیل قابلیت نصب سینک، شیرآلات آزمایشگاهی، چشم شوی رومیزی و سایر تجهیزات جانبی در هر دو طرف، انعطاف‌پذیری بیشتری را در طراحی آزمایشگاه ایجاد می‌کند. سکوبندی دو طرفه معمولاً در آزمایشگاه‌هایی با فضای بزرگتر و آزمایشگاه‌هایی که نیاز به چندین ایستگاه کاری دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

انواع سکوبندی بر اساس ساختار

سکوبندی آزمایشگاهی بر اساس ساختار به چهار نوع اصلی تقسیم می‌شود: مدولار، ثابت، متحرک و ترکیبی.

سکوبندی مدولار از قطعات جداگانه تشکیل شده و به راحتی قابل تنظیم و جابجایی است، از این رو انعطاف‌پذیری بالایی دارد و برای آزمایشگاه‌هایی که نیاز به تغییر چیدمان دارند مناسب است. در مقابل، سکوبندی ثابت به صورت یکپارچه و ثابت نصب می‌شود و معمولا برای آزمایشگاه‌هایی با کاربری خاص و ثابت طراحی می‌شود، مانند آزمایشگاه‌های کنترل کیفیت یا تحقیقاتی که نیاز به تجهیزات ثابت دارند.

نوع سوم، سکوبندی متحرک، بر روی چرخ قرار دارد و به راحتی قابل جابجایی است. این نوع سکوبندی برای آزمایشگاه‌هایی که فضای محدودی دارند و نیاز به جابجایی تجهیزات دارند، بسیار مناسب است. در نهایت، سکوبندی ترکیبی، همانطور که از نامش پیداست، ترکیبی از انواع مختلف سکوبندی است و برای آزمایشگاه‌هایی با نیازهای متنوع طراحی می‌شود. به عنوان مثال، ممکن است یک آزمایشگاه هم به سکوبندی ثابت برای تجهیزات خاص و هم به سکوبندی متحرک برای سایر تجهیزات نیاز داشته باشد.

انواع سکوبندی بر اساس کاربرد

سکوبندی‌های آزمایشگاهی بر اساس نوع کاربردشان نیز به چهار دسته کلی تقسیم می‌شوند: شیمی، میکروبیولوژی، فیزیک و عمومی.

سکوبندی شیمی به طور خاص برای انجام آزمایشات شیمیایی طراحی شده و به همین دلیل از موادی ساخته می‌شود که مقاومت بالایی در برابر مواد شیمیایی خورنده داشته باشند تا از آسیب دیدن سکو جلوگیری شود. در مقابل، سکوبندی میکروبیولوژی برای کشت و مطالعه میکروارگانیسم‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و دارای سطحی صاف و ضدعفونی شده است تا از هرگونه آلودگی جلوگیری شود و محیطی کاملا بهداشتی فراهم شود.

سکوبندی فیزیک برای انجام آزمایشات فیزیکی طراحی شده و بسته به نوع آزمایشات ممکن است دارای تجهیزات خاصی مانند میز ترازو برای اندازه‌گیری دقیق وزن مواد یا میز نوری برای انجام آزمایشات مرتبط با نور باشد. در نهایت، سکوبندی عمومی برای انجام انواع آزمایشات عمومی در نظر گرفته شده و دارای طراحی ساده و کاربردی است تا بتوان از آن برای طیف گسترده‌ای از آزمایش‌ها استفاده کرد. این نوع سکوبندی معمولا در آزمایشگاه‌هایی که کاربری متنوعی دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اجزای اصلی سکوبندی آزمایشگاهی

اجزای اصلی سکوبندی آزمایشگاهی به طور کلی شامل موارد زیر است:

سکو یا رویه کار:

رویه کار یا سکو، بخش فوقانی سکوبندی آزمایشگاهی است که به عنوان سطح اصلی برای انجام آزمایش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این بخش در تماس مستقیم با مواد شیمیایی، تجهیزات آزمایشگاهی و ظروف بوده و در معرض حرارت، رطوبت و سایر عوامل محیطی قرار دارد. به همین دلیل، رویه کار باید از موادی ساخته شود که در برابر این عوامل مقاوم بوده و دارای سطحی صاف، غیر متخلخل و آسان تمیز باشد. مواد رایجی که برای ساخت رویه کار استفاده می‌شوند عبارتند از اپوکسی رزین، فنولیک، سنگ مصنوعی و استیل ضد زنگ. انتخاب نوع ماده رویه کار به عوامل مختلفی از جمله نوع آزمایش‌ها، میزان حرارت و مواد شیمیایی مورد استفاده و بودجه بستگی دارد.

فریم:

فریم سکوی آزمایشگاهی، اسکلت اصلی و پشتیبان میز آزمایشگاهی است که تمامی اجزای دیگر مانند رویه کار، کابینت‌ها و کشوها به آن متصل می‌شوند. این فریم معمولاً از جنس فولاد یا آلومینیوم ساخته می‌شود و باید دارای استحکام و مقاومت کافی در برابر بارگذاری و تغییر شکل باشد. طراحی فریم سکوبندی به گونه‌ای است که امکان نصب آسان و ایمن تمامی اجزای میز آزمایشگاهی را فراهم کند. همچنین، فریم باید به گونه‌ای طراحی شود که بتوان آن را به راحتی به دیوار یا کف آزمایشگاه متصل کرد. انتخاب نوع و جنس فریم مبزبندی به عوامل مختلفی مانند ابعاد میز، نوع بارگذاری، و محیط آزمایشگاه بستگی دارد.

کابینت‌ ها:

کابینت‌های آزمایشگاهی، بخش مهمی از سکوبندی آزمایشگاهی هستند که برای نگهداری مواد شیمیایی آزمایشگاهی، تجهیزات، ظروف و سایر وسایل آزمایشگاهی مورد استفاده قرار می‌گیرند. کابینت‌های آزمایشگاهی در انواع مختلفی از جمله کابینت‌های دیواری، زمینی، زیر سینک، و کابینت‌های مخصوص نگهداری مواد شیمیایی خطرناک تولید می‌شوند. طراحی این کابینت‌ها به گونه‌ای است که علاوه بر ایجاد فضایی برای نگهداری وسایل، به حفظ ایمنی و نظم در آزمایشگاه نیز کمک می‌کند. این کابینت‌ها معمولاً از جنس فولاد ضد زنگ یا مواد کامپوزیتی مقاوم در برابر مواد شیمیایی ساخته می‌شوند و دارای قفسه‌ها، کشوها یا محفظه‌هایی برای نگهداری انواع مختلف وسایل هستند.

سینک آزمایشگاهی:

سینک آزمایشگاهی، یکی از اجزای ضروری هر آزمایشگاه است که برای شستشوی ظروف، تجهیزات و دفع ایمن مواد زائد مایع طراحی شده است. این سینک‌ها معمولاً از مواد مقاوم در برابر مواد شیمیایی مانند استیل ضد زنگ یا رزین اپوکسی ساخته می‌شوند و دارای ویژگی‌هایی مانند مقاومت در برابر حرارت و خوردگی هستند. سینک‌های آزمایشگاهی در اندازه‌ها و طرح‌های مختلفی تولید می‌شوند و با توجه به نیاز آزمایشگاه انتخاب می‌شوند.

شیرآلات آزمایشگاهی:

شیرآلات آزمایشگاهی، تجهیزاتی هستند که برای کنترل جریان آب، مواد شیمیایی و گاز در آزمایشگاه‌ها به کار می‌روند. این شیرها معمولاً از جنس استیل ضد زنگ یا مواد مقاوم در برابر خوردگی ساخته می‌شوند و دارای طراحی خاصی هستند که امکان کنترل دقیق جریان سیالات را فراهم می‌کند. شیرآلات آزمایشگاهی در انواع مختلفی مانند شیرهای یک‌طرفه، دوطرفه، شیر آب آزمایشگاهی، شیر گاز و شیرهای خلا تولید می‌شوند و با توجه به نوع آزمایش و سیال مورد استفاده انتخاب می‌شوند.

تاسیسات برقی:

تاسیسات برقی شامل مجموعه‌ای از پریزها، کلیدها و سیم‌کشی‌هایی است که برای تامین برق تجهیزات آزمایشگاهی مانند دستگاه‌ها، هود آزمایشگاهی و روشنایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تاسیسات باید با توجه به استانداردهای ایمنی و با استفاده از تجهیزات مقاوم در برابر مواد شیمیایی و رطوبت طراحی و اجرا شوند تا از بروز هرگونه حادثه جلوگیری شود.

تاسیسات مکانیکی:

تاسیسات مکانیکی شامل سیستم‌های آبرسانی، گازرسانی، و تخلیه فاضلاب است که برای تامین آب مورد نیاز آزمایش‌ها، تأمین گازهای مورد نیاز تجهیزات و دفع ایمن مواد زائد مایع طراحی شده‌اند. این سیستم‌ها معمولاً از جنس مواد مقاوم در برابر خوردگی مانند استیل ضد زنگ یا PVC ساخته می‌شوند و باید به گونه‌ای طراحی شوند که از نشتی و آلودگی جلوگیری کنند.

تجهیزات جانبی:

تجهیزات جانبی شامل میزهای ترازو، قفسه‌های نگهداری مواد شیمیایی، صندلی‌های آزمایشگاهی و سایر تجهیزات جانبی است که به بهبود عملکرد آزمایشگاه کمک می‌کنند.

عوامل موثر در انتخاب سکوبندی آزمایشگاهی

انتخاب سکوی مناسب برای آزمایشگاه، یکی از تصمیمات مهم در طراحی و تجهیز این فضا است. این تصمیم می‌تواند بر کارایی، ایمنی و دوام آزمایشگاه تاثیرگذار باشد. در ادامه به برخی از مهم‌ترین عوامل موثر در انتخاب مبزبندی آزمایشگاهی اشاره می‌شود:

• نوع آزمایشگاه و کاربرد آن: نوع آزمایش‌هایی که در آزمایشگاه انجام می‌شود، تعیین‌کننده نوع مواد و روکش‌های مناسب برای مبزبندی است. برای مثال، آزمایشگاه‌های شیمیایی به سکوهایی با مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی نیاز دارند، در حالی که آزمایشگاه‌های بیولوژیکی به سکوهایی با سطح بهداشتی بالا احتیاج دارند.
• مواد تشکیل‌دهنده سکوبندی: رویه کار سکوبندی باید مقاوم در برابر مواد شیمیایی، حرارت، خراش و ضربه باشد. موادی مانند اپوکسی، فنولیک و سنگ مصنوعی برای رویه کار مناسب هستند. بدنه کابینت‌ها نیز معمولاً از جنس MDF یا فلز ساخته می‌شود و با روکش‌هایی مانند لمینیت یا رنگ اپوکسی پوشیده می‌شود.
• مواد و مصالح: انتخاب مواد مناسب برای ساخت سکوبندی آزمایشگاهی بسیار مهم است. رویه میزها باید مقاوم در برابر مواد شیمیایی، حرارت و خراش باشند. کابینت‌ها نیز باید از موادی ساخته شوند که در برابر رطوبت و مواد شیمیایی مقاوم باشند.
• ابعاد و فضای آزمایشگاه: ابعاد آزمایشگاه و چیدمان تجهیزات، تعیین‌کننده نوع سکوبندی (ثابت، مدولار، دیواری یا جزیره‌ای) و نحوه چیدمان آن است. همچنین، فضای کافی برای تردد و انجام آزمایش‌ها باید در نظر گرفته شود.
• ایمنی: ایمنی یکی از مهمترین عوامل در طراحی سکوبندی آزمایشگاهی است. مواد بکار رفته در ساخت باید در برابر مواد شیمیایی، حرارت و آتش مقاوم باشند. همچنین، باید از موادی استفاده شود که الکتریسیته ساکن ایجاد نکنند. طراحی ارگونومیک و ایجاد فضای کافی برای تردد و انجام آزمایش‌ها نیز از دیگر نکات ایمنی مهم هستند.
• کارایی: سکوبندی آزمایشگاهی باید به گونه‌ای طراحی شود که کارایی آزمایش‌ها را افزایش دهد. دسترسی آسان به آب، برق و گاز، وجود فضای کافی برای تجهیزات، و همچنین طراحی مناسب کابینت‌ها و قفسه‌ها از جمله مواردی هستند که کارایی آزمایشگاه را بهبود می‌بخشند.
• ظاهر و زیبایی: ظاهر سکوبندی باید با محیط آزمایشگاه هماهنگ باشد و از نظر زیبایی نیز مورد توجه قرار گیرد.
• انعطاف‌پذیری: طراحی سکوبندی آزمایشگاهی باید به گونه‌ای باشد که در آینده قابل تغییر و توسعه باشد. با توجه به تغییرات در تجهیزات و روش‌های آزمایشگاهی، سکوبندی باید قابلیت اضافه شدن یا حذف بخش‌هایی را داشته باشد.
• نورپردازی و تهویه: نورپردازی مناسب و سیستم تهویه قوی، از دیگر عوامل مهم در طراحی سکوبندی آزمایشگاهی هستند. نورپردازی کافی به کاهش خطاهای آزمایشگاهی کمک می‌کند و سیستم تهویه نیز باعث حذف بخارات شیمیایی و ایجاد هوای پاک می‌شود.
• استانداردها: طراحی و ساخت سکوبندی آزمایشگاهی باید مطابق با استانداردهای ملی و بین‌المللی باشد. این استانداردها شامل مواردی مانند ابعاد، ارتفاع، جنس مواد و ایمنی هستند.
• بودجه: بودجه در دسترس، محدودیت‌هایی را برای انتخاب مواد و تجهیزات ایجاد می‌کند. باید بین کیفیت، دوام و قیمت مواد تعادل برقرار کرد.
• ضمانت و خدمات پس از فروش: شرکت تولیدکننده باید گارانتی مناسبی برای محصولات خود ارائه دهد و خدمات پس از فروش قابل قبولی داشته باشد.
• مشاوره با کارشناسان: قبل از انتخاب سکوبندی، بهتر است با کارشناسان متخصص شرکت رسا تجهیز راد مشورت کنید تا بهترین گزینه را برای آزمایشگاه خود انتخاب نمایید.

در نهایت، انتخاب سکوبندی آزمایشگاهی، تصمیم مهمی است که بر عملکرد، ایمنی و دوام آزمایشگاه تاثیرگذار است.

انتخاب مواد برای سکوبندی آزمایشگاهی

انتخاب مواد مناسب برای سکوبندی آزمایشگاهی یکی از تصمیمات مهم در طراحی و تجهیز یک آزمایشگاه است. زیرا این مواد به طور مستقیم با مواد شیمیایی، حرارت، رطوبت و سایر عوامل محیطی آزمایشگاه در تماس هستند و باید مقاومت و عملکرد بالایی داشته باشند.

• سطح رویه: معمولاً از اپوکسی رزین، سنگ مصنوعی یا سرامیک استفاده می‌شود. این مواد مقاومت بالایی در برابر مواد شیمیایی، حرارت و خراش دارند.
• کابینت‌ها: معمولاً از جنس MDF یا چوب با روکش مقاوم در برابر مواد شیمیایی ساخته می‌شوند.
• سینک: معمولاً از جنس استیل ضد زنگ یا سرامیک، رزین اپوکسی و یا پلی پروپیلن ساخته می‌شود.

عوامل موثر در انتخاب مواد

• نوع آزمایشات: نوع آزمایشاتی که در آزمایشگاه انجام می‌شود، تعیین کننده نوع و جنس مواد استفاده شده در سکوبندی است. برای مثال، آزمایشگاه‌های شیمیایی به مواد مقاوم در برابر اسیدها و بازها نیاز دارند، در حالی که آزمایشگاه‌های میکروبیولوژی به سطوح ضدعفونی‌شدنی نیاز دارند.
• مواد شیمیایی مورد استفاده: مقاومت مواد در برابر مواد شیمیایی مختلف، از جمله اسیدها، بازها، حلال‌ها و مواد خورنده، بسیار مهم است.
• حرارت: در برخی آزمایشگاه‌ها، حرارت بالا تولید می‌شود و مواد باید مقاومت حرارتی بالایی داشته باشند.
• ضربه و سایش: سطوح سکوبندی باید در برابر ضربه و سایش مقاوم باشند تا عمر مفید آن‌ها افزایش یابد.
• زیبایی و یکپارچگی: ظاهر سکوبندی نیز اهمیت دارد و باید با طراحی کلی آزمایشگاه هماهنگ باشد.
• هزینه: هزینه مواد نیز یکی از عوامل مهم در انتخاب است.

قیمت و خرید سکوبندی آزمایشگاهی

قیمت سکوبندی آزمایشگاهی به عوامل مختلفی بستگی دارد. این عوامل شامل ابعاد و اندازه سکوبندی، مواد استفاده شده (مانند رویه کار)، تجهیزات جانبی (مانند سینک، شیرآلات و هود)، طراحی و پیچیدگی ساختار و همچنین برند و شهرت شرکت سازنده می‌شود. هرچه سکوبندی پیچیده‌تر و مجهزتر باشد، طبیعتاً قیمت آن نیز بالاتر خواهد بود.

برای خرید سکوبندی آزمایشگاهی بهتر است از کارشناسان مجرب شرکت‌ رسا تجهیز راد در این زمینه کمک بگیرید. ما می توانیم با توجه به نیازهای آزمایشگاه شما، طراحی مناسب و سفارشی را ارائه دهیم. در هنگام خرید به کیفیت مواد به کار رفته، گارانتی و خدمات پس از فروش نیز توجه داشته باشید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر مطالعه مقالات زیر نیز به شما پیشنهاد می گردد:

• طراحی سکوبندی آزمایشگاهی متناسب با نیازهای آزمایشگاه
• استانداردسازی در سکوبندی آزمایشگاهی
• کابینت آزمایشگاهی، انواع مختلف و ویژگی ها
• میز آزمایشگاهی: قلب تپنده هر آزمایشگاه